1- استادیار دانشگاه علوم ومعارف قرآن کریم 2- گروه زبان و ادبیات عرب، ,واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران ، j.firoozmandi@gmail.com
چکیده: (30 مشاهده)
سوره‌ی مسد از سور مکی قرآن است که با آیات پنچ‌گانه خود از حقایق تاریخی و التهابات عصر پیامبر(ص) پرده برمی‌دارد. این سوره به دلیل اختصار آیات و ساده بودن معنای ظاهری، از تعدد مضامین برخوردار نبوده و کمتر مورد توجه مفسران قرار گرفته است و عموماً تفسیر یکسانی از آیات این سوره و محتوای آن دارند. این پژوهش با استفاده از واکاوی واژگان از جهات لغوی و نحوی، نیز درنگ در فضای نزول و شرایط تاریخی صدر اسلام و نقد اقوال تفسیری تفسیر مشهور را به چالش کشانده و آیات سوره را به‌گونه-ای دیگر تفسیر نموده است. با داشتن رویکرد فوق، مشخص شد این سوره در پی إخبار از جهنمی بودن ابولهب و زن او و هیبت به آتش در افتادن آنها نیست؛ بلکه این سوره خبرهایی از آینده رسالت پیامبر(ص) و موفقیت ایشان و جریانات پیش روی و ناکامی یکی از دشمنان برجسته یعنی ابولهب و دو بازوی یاری‌گرش یعنی مال و همسرش، پس از تعیین جانشینی حضرت علی(ع) در میهمانی عشیره الاقربین داده است. از دیگر پیش‌گوئی‌های این سوره خبر از آتش‌افروزی و فتنه‌انگیزی‌های ابولهب در جریان جنگ‌ها علیه پیامبر(ص) است این سوره در جهت تبشیر و پیشگوئی موفقیت پیامبر(ص) و شکست دشمنان ایشان پس از بکارگیری تبلیغات و نیرنگ‌های فراوان در آغاز دعوت و نصب جانشینی امیرالمؤمنین(ع) نازل شده است . افزون بر دست‌یابی به معنای مقرون به صحت حقیقت سوره اهمیت و ضرورت این پژوهش در آن است که با دقت و بازخوانی یکی از سور مکی شرایط و سختی‌های رسول خدا در سال‌های آغازین رسالت بیشتر آشکار شود و چگونگی فعالیت‌های دشمنان ایشان و نحوه مقاومت رسول خدا تبیین گردد.
.jpg)
