1- استادیار، گروه تفسیر، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، کرمانشاه، ایران 2- استادیار، گروه زبان و ادبیات عرب، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ، j.firoozmandi@gmail.com
چکیده: (118 مشاهده)
سوره مسد از حقایق تاریخی و التهابات عصر پیامبر| پرده برمیدارد. این سوره به دلیل اختصار آیات و ساده بودن معنای ظاهری، کمتر مورد توجه مفسران قرار گرفته است و عموم مفسران تفسیر یکسانی از آیات این سوره دارند. این پژوهش با استفاده از واکاوی واژگان از جهات لغوی و نحوی، نیز درنگ در فضای نزول و شرایط تاریخی صدر اسلام و نقد اقوال تفسیری، تفسیر مشهور را به چالش کشانده و آیات سوره را بهگونهای دیگر تفسیر نموده است. با داشتن رویکرد فوق، مشخص شد این سوره در پی اخبار از جهنمی بودن ابولهب و زن او و هیبت به آتش در افتادن آنها نیست؛ بلکه این سوره خبرهایی از آینده رسالت پیامبر| و موفقیت ایشان و جریانات پیشروی و ناکامی یکی از دشمنان برجسته؛ یعنی ابولهب و دو بازوی یاریگرش؛ مال و همسرش، پس از تعیین جانشینی حضرت علی× در میهمانی عشیره الاقربین داده است. از دیگر پیشگوییهای این سوره خبر از آتشافروزی و فتنهانگیزیهای ابولهب در جریان جنگها علیه پیامبر| است؛ این سوره در جهت تبشیر و پیشگویی موفقیت پیامبر| و شکست دشمنان ایشان پس از بهکارگیری تبلیغات و نیرنگهای فراوان در آغاز دعوت و نصب جانشینی امیرمؤمنان× نازل شده است. افزون بر دستیابی به معنای مقرون به صحت حقیقت سوره اهمیت و ضرورت این پژوهش در آن است که با دقت و بازخوانی یکی از سور مکی شرایط و سختیهای رسول خدا در سالهای آغازین رسالت بیشتر آشکار شود و چگونگی فعالیتهای دشمنان ایشان و چگونگی مقاومت رسول خدا تبیین گردد..