1- دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم ، Alisaubery@gmail.com 2- دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
چکیده: (623 مشاهده)
قرآن کریم برای تربیت انسان، دارای تشبیهات گوناگونی است؛ در آیه 41 سوره عنکبوت، ولایت‌پذیری غیر خدا را به سستی خانه عنکبوت تشبیه شده است؛ امروزه از تارعنکبوت جلیقه ضدگلوله ساخته می‌شود که حاکی از استحکام این رشته ظریف است. درباره چرایی تعبیر «أَوْهَنَ البُیُوت» عده‌ای سستی را به خانواده عنکبوت و برخی به تارعنکبوت نسبت داده‌اند. پژوهش حاضر با هدف واکاوی دیدگاه مفسران به روش تحلیلی ـ توصیفی سامان یافته است. نتیجه اینکه: أولاً فعل «إتخذت» ناظر به عنکبوت مؤنث است که خانه را می‌سازد و «بیت» ناظر به جفت اوست که با هم خانواده تشکیل می‌دهند؛ اما مؤنث پس از بارداری جفت خود را می‌خورد و خانواده از بین می‌رود. از این رو «أَوْهَنَ» وصف خانواده است نه وصف تار؛ چراکه تار نمی‌تواند نقش خانه را ایفا نماید. این مفهوم درباره انتخاب غیرِخداوند به عنوان ولیّ است که با از بین رفتن منافعشان جمع‌شان از بین می‌رود. ثانیاً علم‌تجربی تار عنکبوت را جزء محکم‌ترین سازه‌ها می‌داند. گونه‌ای از عنکبوت تار نمی‌تند پس تار، خانه عنکبوت نیست بلکه از آن برای مصارفی مثل تسخیر، شکار، ساخت اتاقک‌های جلداندازی استفاده می‌کند و برای آسایش و خواب زمستانه و تولید مثل مخفیگاهی مانند تونل می‌سازد. ثالثاً مشرک، ماسوی‌الله را که در جایگاه خداوند قرار می‌دهد، اما نمی‌تواند نقشی حداقلی بپذیرد. پس مسئله ماهیت شیء یعنی تار عنکبوت نیست! بلکه مشعر به نقش آن هست!
