:: دوره 14، شماره 56 - ( زمستان 1402 ) ::
جلد 14 شماره 56 صفحات 198-179 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی و تطبیق بحث تجسم اعمال در سوره زلزال در تفاسیر فریقین و حکمت متعالیه
فاطمه وثوق* 1، غلامحسین اعرابی2
1- دانشجوی دکتری دانشگاه قم ، f.vosugh@gmail.com
2- دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم
چکیده:   (638 مشاهده)
«تجسم اعمال» ازجمله مفاهیم مورد بحث در حوزه‌های مختلف علوم اسلامی و فلسفه است. یکی از سور قرآنی که تجسم اعمال در آن بازتاب یافته، سوره زلزال است که با وجود آنکه فقط هشت آیه دارد، مسائل مهمی پیرامون سرای آخرت، در آن مطرح شده که بحث تجسم اعمال، مهم‌ترین آن است. با توجه به اختلاف‌نظرهایی که در دیدگاه مفسران و فلاسفه درباره آیات تجسم اعمال، وجود دارد تحقیق پیش‌رو با روش توصیفی ـ تحلیلی درصدد تبیین، نقد و تطبیق دیدگاه‌های مطرح‌شده، پیرامون تجسم اعمال در آیات سوره زلزال است؛ پژوهش‌های گذشته، صرفاً به شکل پراکنده بحث تجسم اعمال در آثار اندیشمندان اسلامی را تبیین نموده‌اند و تطبیقی در زمینه مقایسه این بحث بین مفسران و فلاسفه انجام نشده است. پژوهش حاضر، در پی مطالعه تطبیقی جامع در این زمینه است. از مهم‌ترین نتایج آن می‌توان به این اشاره کرد که بیشتر مفسران، آیات سوره زلزال را به‌معنای جزای اعمال گرفته‌اند اما در قرن چهارم طبری در تفسیر جامع البیان ـ که به اقوال مختلف پرداخته است ـ به مسئله تجسم اعمال و آگاهی از اعمال خیر و نیز شر اشاره کرده است. ملاصدرا در قرن یازدهم آن را به‌معنای تجسم اعمال گرفته است. برخی از مفسران اهل سنت نیز به این مسئله اشاره کرده‌اند. برخی از شیعیان سده‌های اخیر مانند: نراقی، علامه طباطبایی، شعرانی و صادقی تهرانی آن را به‌معنای تجسم اعمال گرفته‌اند.
واژه‌های کلیدی: زلزال تجسم اعمال تفسیر حکمت متعالیه
متن کامل [PDF 749 kb]   (189 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1402/6/21 | پذیرش: 1402/12/20 | انتشار: 1403/4/20


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 14، شماره 56 - ( زمستان 1402 ) برگشت به فهرست نسخه ها