|
تفسیر واژه چندمعنایی «ناس» در آیات قرآن کریم
بر اساس نظریه الگوی چندمعنایی قاعدهمند
|
اعظم فرجامی*1   ، مریم محمدیاری2 ، مجتبی بیگلری3 |
1- استادیار گروه الهیات دانشگاه رازی ، azamfarjami@yahoo.com
2- کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه رازی
3- استادیار گروه الهیات دانشگاه رازی |
|
|
چکیده: (155 مشاهده) |
| شناخت معانی مختلف هر واژه در قرآن، به درک بهتر مقصود آیات قرآن کمک میکند. «ناس» از ریشه «ا‌ن‌س» است و در بیشتر کتابهای وجوه و نظائر، به‌عنوان یک واژه چندمعنایی، با 19 وجه، ذکر شده است. به سبب ارتباط بین این 19معنا میتوان ناس را واژهای چندمعنایی ـ و نه مشترک لفظی ـ در قرآن قلمداد کرد. الگوی چندمعنایی قاعدهمند از مدلهای جدید زبانشناسی شناختی است که چندین زبانشناس از جمله تایلر و ایوانز آن را درباره کلمات متفاوت چندمعنایی مانند: حروف اضافه و گاه افعال به کار بردند و مرحله به مرحله ملاک‌های این نظریه را تکمیل کردند. تطبیق چندمعنایی واژه «ناس» با الگوی چندمعنایی قاعدهمند کمک میکند بتوان روابط 19 معنای ناس را درک کرد و با قطعیت اعلام کرد که «ناس»، «لفظ مشترک» نیست. با استفاده از ملاک‌های الگوی چندمعنایی قاعدهمند، معنای پیش‌نمونه و معانی متمایز «ناس» مشخص شد. افزون بر آن، سیاق آیات و دیدگاه مفسران نشان میدهد میان 13 وجه کلمه «ناس»، خط معنایی روشنی مانند «جماعت و گروهی از انسانها» دیده میشود که در الگوی چندمعنایی شناختی به آن مفهوم پیش‌نمونه گفته میشود. شش وجه دیگر کلمه «ناس» به «افراد واحد و خاص» بازگردانده شدند که بیشتر لغتپردازان آنها را نه تغییر معنا که تخصیص معنا از معنای عام دانستهاند. |
|
| واژه‌های کلیدی: تفسیر «ناس»، تفسیر لغویی، وجوه و نظائر، چند معنایی، الگوی چندمعنایی قاعدهمند. |
|
|
متن کامل [PDF 662 kb]
(81 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1403/2/27 | پذیرش: 1403/9/7 | انتشار: 1404/2/29
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
.jpg)
