1- استاد حوزه علمیه قم ، mostafaanzabi@gmail.com 2- استاد و مدیرگروه تفسیر دانشگاه قرآن و حدیث
چکیده: (52 مشاهده)
یکی از مسأله های بنیادین حوزۀ تفسیر کلام خدا، چگونگی کشف منظور متن است. گروهی برای آن، تمسک به ظاهر و گروهی دیگر، تأویل متن، و گروهی از تلفیق آن دو را راهکار میدانند. این نوشته کوشیده است به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع تفسیری دو طیف تفسیری سنی و شیعی، نخست به دو تفکر عمده در تفسیر قرآن یعنی تاویلگرایی و ظاهرگرایی اشاره نماید و ابتکار علامۀ طباطبایی را که تفسیر درست را تمسک و استناد به ظواهر الفاظ میداند تبیین نماید، و در پی آن، ریشههای روی آوردن مفسّران به حمل آیات قرآن بر خلاف ظاهر از دیدگاه نگارندۀ المیزان را بررسی و در معرض دید علاقهمندان به مباحث تفسیری قرار دهد. این نوشته با استقرای در تفسیر المیزان، موارد متعددی از ریشهها و علل این روی آوردن به خلاف ظاهر، از جمله تأویل نحوی را بازتاب داده، که از دیدگاه نویسندۀ المیزان، همه از مصادیق تفسیر به رأی میباشد.