1- دانشجوی دکتری قرآن و حدیث، دانشگاه معارف اسلامی 2- استاد، گروه معارف اسلامی، دانشگاه علم و صنعت ایران ، dr.alinasiri@gmail.com 3- عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی&، قم
چکیده: (160 مشاهده)
قرآن کریم در آیاتی از جمله آیات 123 و 124 انعام به وجود فریبکاران اجتماعی اشاره نموده است که با غرضورزی و کینهتوزی به فکر آسیبرسانی و ضربهزدن به ساحت قرآن کریم و آموزههای آن است. بیتوجهی به پاسخ درخور به اینگونه افراد ذهن فرهیختگان جامعه را نسبت به معارف دینی و حقانیت قرآن کریم با تردید مواجه خواهد ساخت. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی و کتابخانهای بهدنبال تبیین مکر الهی در قرآن کریم با تاکید بر آیات فوق است. پرسشها و ابهامهای مطرحشده از سوی غربیان تازگی ندارد و در آثار و منابع تفسیری به آن پاسخ درخور داده شده است. از سوی دیگر عموم مفسران، هریک با مذاق و مشربی که دارند تلاش برای رفع این ابهام داشتهاند. رایجترین پاسخ درباره ناسازگاری اینگونه آیات، وجود فریبکارانی با استفاده از اصل آزادی و اختیار و نیز عدالت الهی در این نکته است که «جعل» در آیه ناظر به فراهم بودن زمینههای خیر و شر است. البته عدهای «جعل» را بهمعنای آفرینش دانسته ولی اینکه چه کسی فریبکار باشد را بر اساس اصل آزادی و اختیار میدانستند. همچنین پاسخ مفسران درباره چگونگی گریبانگیر شدن فریب فریبکاران این است که مطابق سنت الهی و با توجه به عاقبت شومی که در انتظار فریبکار و عاقبت امیدوارکنندهای که در انتظار فریبخورده است، در اصل فریبکار متضرر اصلی است.
fatemiyan A, Nasiry A, karimi M. Examining the plan of Allah in the Quran by emphasis on verses 123 and 124 of Chapter Ana'am. مطالعات تفسیری 2024; 15 (58) :205-227 URL: http://tafsir.maaref.ac.ir/article-1-3268-fa.html
فاطمیان عادل، نصیری علی، کریمی مصطفی. بررسی مکر الهی در قرآن با تاکید بر آیات 123 و 124 سوره انعام. نشریه علمی مطالعات تفسیری. 1403; 15 (58) :205-227