1- گروه معارف اسلامی دانشگاه اصفهان ، a.ghafarzade@gmail.com 2- گروه معارف اسلامی دانشگاه اصفهان
چکیده: (4131 مشاهده)
آیه 24 انفال مشهور به «آیه حیلوله» یکی از بلیغترین و جامعترین آیات متشابه قرآن است که مشتمل بر معارف عقلی، اعتقادی، اخلاقی و تربیتی و محل معرکه آراء مفسران و اندیشوران قرآنی است. این آیه از سه بخش تشکیل شده که بخش میانی آن؛ یعنی «أَنَّ اللَّهَ یَحُولُ بَیْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبـِهِ»، مشتمل بر ابهامهایی است که مورد توجه مفسران فریقین قرار گرفته و باعث اختلافهای شدید میان آنان شده است. در این مقاله، دو دیدگاه کلی: برداشت جبرگرایانه و غیر جبرگرایانه گزارش شده و با نقد و رد دیدگاه جبرگرایانه به تقویت دیدگاه دیگر پرداخته شده است؛ آنگاه دیدگاههای غیر جبرگرایانه مانند «حیلوله قهر»، «حیلوله مهر»، «حیلوله بهمعنای سلطه و حاکمیت و قدرت الهی»، «حیلوله بهمعنای نهایت قرب الهی به انسان» تبیین و نقد شده است. نگارندگان با بررسی مفهوم واژه «حول» از نگاه اهل لغت و ادب بر حسب تطور تاریخی، مبنای روشنی را اتخاذ نموده و با ضمیمه کردن دلایل، قرائن و شواهد، دیدگاه مختار خود را تحت عنوان «حیلوله مهر و قهر» ارائه کردهاند.
Ghafarzadeh A, Bahrami H. A Study on Commentators’ Viewpoints of the Verse “Allah Cometh in Between the Man and His Own Heart”. مطالعات تفسیری 2015; 6 (23) :23-42 URL: http://tafsir.maaref.ac.ir/article-1-304-fa.html
غفارزاده علی، بهرامی حمزه علی. بررسی و تحلیل دیدگاههای مفسران درباره آیه «اَنَّ اللَّهَ یَحُولُ بَیْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ». نشریه علمی مطالعات تفسیری. 1394; 6 (23) :23-42