assistance professor, university of Isfahan , A.ghafarzade@gmail.com
Abstract: (113 Views)
جهاد ابتدایی یکی از مباحث چالش برانگیز در فرهنگ اسلامی بهشمار میرود. مفسران قرآن نیز در کنار سایر محققان مسلمان به واکاوی آیات مشعر به جهاد ابتدایی پرداخته و مؤلفههای مختلف آن را تبیین کردهاند. در این میان میتوان دیدگاههای مفسران معاصر را در چهار گروه دسته بندی کرد: 1) بیان نکات کلی آیه و عدم اشاره به حکم کلی جهاد یا انواع آن. 2) محدود نمودن حکم جهاد به دفاع. 3) یادکرد از مفاد جهاد ابتدایی و مؤلفههای آن با تعابیر دیگر. 4) بکارگیری اصطلاح «جهاد ابتدایی» و بیان مؤلفههای آن. آیت الله جوادی آملی معتقد است که جهاد ابتدایی با اینکه در حقیقت به دفاع از حق حیات معنوی انسان بازمیگردد،لیکن حق جنگ های به ظاهر تهاجمی و ابتدایی برای مسلمانان در عصر غیبت محفوظ است. براساس بررسی دیدگاه وی میتوان گفت که استکبار ورزی کافران و مشرکان، لزوم انگیزه الهی جهادگران، توسعه اسلام براساس عقلانیت و اختیار و لزوم اذن ولیّ فقیه جامع الشرایط از مهمترین مؤلفههای تأثیرگذار در حکم وتبیین زوایای بحث جهاد ابتدایی بهشمار میروند.توجه به این نکات پاسخگوی بسیاری از شبهات در زمینه این حکم الهی خواهند بود.