آیه 70 سوره اسراء از جمله آیاتی است که علامه طباطبایی از حیث گیتیشناسی بدان توجه کرده است. نظر به اینکه خواستگاه مباحث گیتیشناسی عمدتاً فلسفه است و قرآن و وحی نیز مبانی ویژهای در این زمینه دارد، در خصوص منطق تفسیری ایشان در تفسیر آیه کرامت، پرسشهایی ناظر به چیستی مبنای ایشان در تفسیر این آیه و میزان انطباق آن با منطق حاکم بر قرآن و تفسیری یا تأویلی بودن مطالب ارائه شده از سوی ایشان مطرح است. علامه معتقد است این آیه برای مقایسه موجودات عالم ماده، رتبهبندی آنها و در نهایت، اثبات برتری انسان بر موجودات مادی دیگر به علت برخورداری از عقل، نازل شده است. وی عقل را فصل مقوم ذات و ماهیت انسان و ممیز او از دیگر موجودات دانسته و بر آن است که این خصوصیت موجب میشود تا انسان پیرامون خود را تسخیر و آفریننده کلام و صنعت باشد. تحقیق حاضر تلاش کرده با روش تحلیل محتوا، ملاحظات و تأملاتی را بر نظرهای وی اظهار کند که عموماً برگرفته از دیدگاه وی در ضمن تفسیر دیگر آیات است. این مقاله مدعی است منشأ انتقادها و ملاحظات وارده، تسلط آراء فلسفه مشاء بر تأویلهای تفسیرنما در خصوص مباحث گیتیشناسی و پذیرش این آراء پیرامون قوا و ذاتیات نفوس ناسوتی و در رتبهبندی آنها در تفسیر علامه از آیه کرامت است.