|
نقش دوری از مواضع خطر در تأخیر أجل با تأکید بر آیه 154 آل‌عمران
|
جواد ایروانی*   |
| دانشگاه علوم اسلامی رضوی ، Irvani_javad@razavi.ac.ir |
|
|
چکیده: (3555 مشاهده) |
مفسران پیرامون عبارت «لَوْ کُنْتُمْ فی بُیُوتِکُمْ لَبَرَزَ الَّذینَ کُتِبَ عَلَیْهِمُ الْقَتْلُ إِلی مَضاجِعِهِمْ» دیدگاه‌های گوناگونی ارائه داده‌اند. نظر مشهور آن است که بر أساس این آیه، کسانی که در میدان جنگ به قتل می‌رسند به أجل محتوم خود می‌میرند. در اینجا این پرسش ایجاد می‌شود که آیا کشته‌شدن در جنگ، سرنوشتی غیرقابل پیش‌گیری برای مقتول است؟ آیا دوری از مواضع خطر در تأخیر أجل نقش دارد؟ یافته‌های تحقیق در پاسخ به پرسش‌های مذکور نشان می‌دهد مفاد آیات 2 أنعام و 39 رعد و روایات ذیل آن مبنی بر تقسیم أجل به محتوم و معلّق، کلید حل مسائل مرتبط با آیه مورد بحث است و بر أساس آن، قتل، لزوماً از نوع أجل محتوم نیست، بلکه در معمول موارد از نوع أجل معلّق است. بنابراین، دوری از میدان جنگ و دیگر مواضع خطر، می‌تواند در تأخیر أجل مؤثر باشد. با این حال، هر دو نوع أجل، «مقدر» الهی است و بر هر دو «کُتِبَ عَلَیْهِمُ الْقَتْل» صدق می‌کند. فرض «محتوم» بودن أجل در همه قتل‌ها، عناصری همچون ارزشمندی ایثار جان در راه خدا، نهی از القای خود در هلاکت، تشریع قصاص و فواید آن، و توصیه به احتیاط را به چالش می‌کشد و با گستره‌ای از آموزه‌های قرآنی ناسازگار می‌نماید. سایر آیات مرتبط نیز در چارچوب این تحلیل قابل تفسیر است. |
|
| واژه‌های کلیدی: آیه 154 آل‌عمران، أجل، قضا و قدر، اختیار |
|
|
متن کامل [PDF 319 kb]
(770 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1396/12/26 | پذیرش: 1397/9/1 | انتشار: 1398/6/31
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
.jpg)
