۳ نتیجه برای سلیمی
محمدرضا حاجی اسماعیلی، هادی سلیمی،
دوره ۸، شماره ۳۰ - ( تابستان ۱۳۹۶ )
چکیده
قرآن اثری مقابلهناپذیر با ساختاری شگرف است که از آن بهعنوان شاهکاری ادبی یاد میشود، بر این اساس است که قرآن خالی از عیوب سخن و آسیبهایی مانند «حشو متوسط و قبیح» است که در بلاغت «حشو مذموم» نامیده میشود. با این حال در پارهای از آیات و عبارتهای قرآنی ترکیبهایی یافت میشود که در نگاه ظاهری با وجود تفاوت لفظی اما تکرار بیفایده معنای مطالب پیشین و مصداق حشو مذموم است. هدف پژوهش حاضر بررسی چنین مواردی از تکرار معنوی در آیات قرآن است که توهم معنای غیرمفید و اضافه بودن یکی از بخشهای جمله را ایجاد میکند. در این پژوهش تلاش شده است تا بر اساس دیدگاه مفسران، جایگاه معنایی این گروه از مکررات غیرلفظی موهم حشو مذموم در پردازش آیات قرآن تبیین گردد و خواننده بر این نکته رهنمون شود که حشو در آیات وحیانی قرآن بهکار نرفته و اجزای آیات موهم حشو در جای مناسب خود قرار دارند و تکرار در معانی صورت گرفته، دارای فواید بلاغی مانند تأکید، تبیین، تکثیر و مبالغه است که جزء صنایع ادبی و موجب جذابیت سخن است.
رضا شکرانی، هادی سلیمی،
دوره ۱۱، شماره ۴۱ - ( بهار ۱۳۹۹ )
چکیده
قرآن کریم در آیات مختلف از لزوم پرداخت زکات سخن گفته است. قرآنپژوهان، پیرامون فریضه زکات آثار زیادی را به نگارش درآوردهاند و به جوانب مختلف آن توجه نمودهاند اما تاکنون کوشش چندانی در جهت بررسی آیات زکات بهصورت تنزیلی صورت نگرفته است، در حالی که این آیات در یک بستر تاریخی نازل شدهاند و تدبر در آنها مطابق با ترتیب نزول و با توجه به حوادث و مخاطبان عصر نزول، میتواند افقهای جدیدی را پیشروی مفسر بگشاید. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا چینش آیات زکات طبق روایات معتبر ترتیب نزول مشخص گردد و با مقارنه آنها و بررسی فضای نزول، مسیر طیشده در جهت تشریع زکات کشف شود. با بررسی این آیات مشخص گردید که ابعاد گوناگون حکم زکات در قرآن بهصورت برنامهریزیشده و با توجه به شرایط نزول روشن شده است.
محمود شکوهی تبار، علی سلیمی،
دوره ۱۱، شماره ۴۴ - ( زمستان ۱۳۹۹ )
چکیده
تحقیق حاضر به دنبال کشف دیدگاه قرآن کریم درباره سازوکارهای درونی اثرگذاری نظارت خدای متعال بر رفتار انسان در پیشگیری از کجروی است. حاصل تحقیق، شناسایی پنج سازوکار اثرگذاری نظارت خدا است: آثار درونی تقویت، حیا، خشیت، نظارت عاطفی و نظارت ارزشی. برخی از آیات قرآن کریم کارکرد این سازوکارها را ارتقا میبخشد که ازجمله میتوان به تأکید بر قطعیت تشویق و تنبیه، تأکید بر وابستگی همهجانبه انسان به خدا، تقویت میزان دلبستگی به خدا، یادآوری نظارت و قدرت خدا و ویژگیهای آن اشاره کرد. همچنین برخی از دستورالعملهای عبادی قرآن در ارتقای اثرگذاری این نظارت، مؤثر است؛ دستورالعملهایی مانند امر به اقامه نماز، ذکر کثیر، قرائت قرآن، دعا و درخواست نیازها از خدای سبحان. روش بهکاررفته در این پژوهش، تحلیل محتوای کیفی است که قابلیت دارد تا به فهمی از آیات برسد که در علوم اسلامی و اجتماعی از روایی برخوردار باشد.