:: دوره 8، شماره 31 - ( پاییز 1396 ) ::
جلد 8 شماره 31 صفحات 42-25 برگشت به فهرست نسخه ها
نقد آراء مفسران درباره واژه «هلوع» در آیه 19 معارج
حبیب الله حلیمی جلودار* 1، رقیه براریان2
1- گروه معارف اسلامی دانشگاه مازندران ، jloudar@umz.ac.ir
2- دانشگاه مازندران
چکیده:   (4445 مشاهده)
خدای متعال در قرآن کریم، صفات عقلانی و نفسانی انسان را تبیین کرده است. یکی از این اوصاف صفت «هلوع» است که در آیۀ 19 سورۀ معارج به آن اشاره شده است. «هلوع» از اوصاف نفسانی است که مسئلۀ حریص بودن آدمی را مطرح می‌نماید. مفسران فریقین در پاسخ به این سؤال که آیۀ مذکور در مقام ذمّ انسان است یا در مقام مدح او یا به امر دیگری اشاره دارد، نظرهای متفاوت وگاه متضادی را ارائه کرده‌اند. اکثر آنها معتقدند که آیه موردنظر در توبیخ انسان وارد شده است؛ در مقالۀ پیش‌رو این دیدگاه‌ها با استناد به دلایل قرآنی، روایی و عقلی مورد نقد و بررسی قرار گرفته و نظر راجح، مدلل گشته است. نتیجه اینکه آیه مورد بحث، به توصیف انسان پرداخته است؛ به این معنا که صفت «هلوع» از ابزار کمالی است که خدای سبحان در انسان تعبیه نموده است، به‌طوری که با تأمّل در لفظ «خُلِقَ» ـ که ناظر بر تکوین انسان است ـ و با تأکید بر سیاق آیات، می‌توان بسیاری از کمالات انسانی از جمله فداکاری، انفاق و ... را در گرو حرص ذاتی انسان، اثبات نمود.
واژه‌های کلیدی: آیه 19 معارج، هلوع، مذمّت انسان، وصف انسان
متن کامل [PDF 261 kb]   (1540 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1394/11/18 | پذیرش: 1395/9/25 | انتشار: 1396/10/13


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 8، شماره 31 - ( پاییز 1396 ) برگشت به فهرست نسخه ها