1- دانشگاه تبریز ، olyanasab@tabrizu.ac.ir 2- دانشگاه حضرت معصومه
چکیده: (789 مشاهده)
عبارت «فَمَنِ ابْتَغَی وَرَاءَ ذَلِکَ فَأُولَئِکَ هُمُ الْعَادُونَ» ناظر بر تربیت جنسی است که پیوسته خانواده‌‌ها و جوامع را تحت تأثیر قرار می‌دهد. پژوهش حاضر با توجه به تأثیرپذیری موضوع این آیه از رویکردهای مذهبی، فقهی و اجتماعی در صدد پاسخ‌گویی به این سؤال است که هم‌پای تحوّل موضوع آیه، کتب تفسیری فریقین چه رویکردی اتخاذ کرده‌اند؟ بدین منظور نوشتار حاضر با پذیرش این پیش‌فرض که به موازات رخداد پدیده‌های جدید مرتبط با موضوع آیه، نگرش‌های تفسیری فریقین نیز تحول را تجربه می‌کنند، نکات مفهومی، مصداقی و فقهی تفاسیر فریقین درباره «وَراءَ ذلِکَ» را بررسی کرده و در نهایت به دو دیدگاه تفسیری عمده:قول به محدودیت مدلول آیه به روابط جنسی حرام و قول به اطلاق و عمومیت آیه و شمول آن بر همه رفتارهای شهوانی نامشروع، دست پیدا کرد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد هر دو دیدگاه مورد توجه مفسران فریقین قرار گرفته است و اختلاف اندک در برخی از مصادیق در حدی نیست که دیدگاه فریقین مخالف همدیگر تلقی شود، ولی تحلیل مصادیقی که مفسران شیعه و سنی برای گناهان جنسی مستفاد از آیه بیان کرده‌اند بر غلبه تدریجی دیدگاه شمول و اطلاق در گذر زمان، دلالت می‌کند.
