1- دانشگاه قم 2- دانشگاه قم ، fatemehzahra.aleebrahim@gmail.com
چکیده: (324 مشاهده)
آیه تبلیغ که از آیات شاخص در موضوع ولایت است، در طول تاریخ معرکه آراء مفسران فریقین بوده است. برخلاف دیدگاه اکثر مفسران اهل سنت، دیدگاه اکثر مفسران شیعه حاکی از دلالت آیه بر ولایت امیرمؤمنان علی× است. البته روایات دال بر این معنا محدود در مصادر روایی شیعیان نیست و در برخی مصادر روایی اهل سنت نیز انعکاس یافته است. بر این پایه بعید نیست که اختلافها در مورد دلالت آیه، ریشه در امری غیر از روایات داشته باشد و آن چگونگی فهم ارتباط موجود میان آیه تبلیغ و آیات اهل کتاب است. فهم نادرست این ارتباط، زمینه طرح دیدگاه ناسازگاری سیاقی در استدلال به آیه تبلیغ بر ولایت امیرمؤمنان× را فراهم نموده است. در این راستا نگاهی توصیفی ـ تحلیلی به دیدگاه و خاستگاه آن نشان میدهد: آیه تبلیغ خواه پیوستگی نزولی با آیات اهل کتاب داشته باشد و خواه نداشته باشد، با توجه به متوقف نبودن دلالت آیات اهل کتاب بر آیه تبلیغ و تغییر لحن در آیه تبلیغ، آیهای معترضه است؛ همچنین آیه تبلیغ با دلالت بر ولایت امیرمؤمنان× به حسب معنا با آیات اهل کتاب مرتبط است؛ روایات صادره از معصومان× در خصوص آیه تبلیغ، کوششی هوشمندانه به منظور اثبات نادرستی دیدگاه ناسازگاری سیاقی بوده است.