گروه معارف اسلامی علوم پزشکی کاشان ، meshkat1392@gmail.com
چکیده: (202 مشاهده)
یکی از راهبردهای فرعون برای اطاعتپذیری و استثمار بنیاسرائیل، استخفاف آنان بود، چنانکه آیه 54 زخرف بدان اشارت دارد. استخفاف در عصر حاضر نیز جریان دارد و با تعمیق در آیات قرآن کریم میتوان، روشهایی که حکام برای استخفاف مردم بهکار میبرند، استخراج نمود و در برابر آن واکنش صحیح نشان داد. هدف این نوشتار بررسی روشهای استخفاف در تفاسیر فریقین با تأکید بر آیه 54 زخرف و تطبیق آن با استخفاف در تفرعن جدید است. این نوشتار با روش مروری ـ تحلیلی پس از بررسی کلیه آیات مرتبط با روشهای استخفاف فرعون، این روشها را استخراج نموده، سپس آن را با شیوههای استخفاف در تفرعن جدید تطبیق داده است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد همانگونه که فرعون با شیوههای استفاده از نخبگان، اظهار دلسوزی، تجملگرایی، تکبرورزی، تلقین رابطه خدا و مولی، تفرقهگرایی، اتهامپراکنی، جهلزدگی، فریبکاری و ترویج فساد به استخفاف بنیاسرائیل پرداخت و آنها را با خود همراه ساخت؛ بهگونهایکه او را خدای خود میدانستند و به او قسم میخوردند، تفرعن جدید نیز با استفاده از همین شیوهها ولی با ابزارهای متفاوت و جدید، دنبال تسلط بر کشورها و انسانیت هستند تا آنها را به بردگی کشیده و استثمار نمایند. از اینرو بر متفکران جامعه فرض است تا با مقابله عالمانه در برابر اینگونه اقدامات ایستادگی و بشریت را نسبت به این خطر بزرگ بیدار نمایند.
shahfazlghamsari A. The ways of debasing in the commentaries of two sects based on verse “Fastakhaffa Qawmahu Fa Ata'uh...” (He disgraced his people so they obeyed his...) and its adaptation to the affront of nowadays oppression. مطالعات تفسیری 2025; 15 (59) :119-144 URL: http://tafsir.maaref.ac.ir/article-1-3160-fa.html
شاه فضل قمصری علیرضا. روشهای استخفاف در تفاسیر فریقین، با تاکید بر آیه «فَاسْتَخَفَ قَوْمَهُ فَأَطاعُوهُ إِنَّهُمْ کانُوا قَوْماً فاسِقین» و تطبیق با استخفاف در تفرعن جدید. نشریه علمی مطالعات تفسیری. 1403; 15 (59) :119-144