fa
jalali
1388
12
1
gregorian
2010
3
1
1
1
online
1
fulltext
fa
جستاری در ساختار تعالیم قرآن
میتوان ساختار تعالیم قرآن را در سه رهیافت کلی: ساختار دلالی، صنفی و معنایی (جزءنگر و کلنگر) دستهبندی کرد. هر چند این سه نوع رویکرد به معنای انفصال قطعی هر کدام از یکدیگر ـ بدون آنکه نقطه مشترکی داشته باشند ـ نیست.
این مقاله به بررسی این سه رهیافت به ویژه رویکرد معنایی (در شکل کلنگر) میپردازد تا انسجام درون متنی از تعالیم وحی را بر مدار «توحید» بنمایاند، راهکاری برای فهم معارف قرآن فراهم آورد و نسخهای به مربیان برای اصلاح فرد و جامعه، ارایه کند.
قرآن, تعالیم وحی, دلالت الفاظ, اصناف آیات, انسجام وحی.
9
28
http://tafsir.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-213&slc_lang=fa&sid=1
2021/07/3
1400/4/12
2021/07/3
1400/4/12
فتحالله
نجارزادگان
Najarzadegan@ut.ac.ir
0031947532846006643
0031947532846006643
Yes
fa
روششناسی آموزش معارف اسلامی در قرآن
نوشته پیشرو درصدد یافتن راهکاری عینی درمبانی روش آموزش دانشهای مرتبط با حوزه معارف الاهی از دیدگاه قرآن است؛ در این مقاله پس از ارزشگذاری دانش و دانشور از منظر آموزههای دینی، تلاش شده است: اصول بنیادین آموزش معارف از قرآن استخراج و در شعاع روایات اسلامی معرفی شده و این اصول با شناسههایی چون لزوم همپایی، مهرورزی، بردباری، فرصتسازی برای همه، هدایت اندیشه آزاد، در ضمن لزوم توجه به توانها و ظرفیتهای ذهنی و روانی مخاطبان و فروتنی متقابل و ایجاد و هدایت حس پرسشگری، نوآوری و به گزینی قابل وصول است. این اصول از رهگذر آیات قرآنی و روایات اسلامی قابل دستیابی است.
قرآن, هدایت, معارف قرآن, روایات, آموزش.
29
66
http://tafsir.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-214&slc_lang=fa&sid=1
2021/07/32021/07/3
1400/4/12
2021/07/32021/07/3
1400/4/12
عبدالله
موحدیمحب
movahedi-moheb@yahoo.com
0031947532846006644
0031947532846006644
Yes
fa
اقتباسهای قرآنی در نهجالبلاغه
پیوند ناگسستنی و همه سویه نهجالبلاغه با قرآن کریم، از مسائل حائز اهمیت است. یکی از مظاهر این پیوند، اقتباسهای قرآنی نهجالبلاغه است. اهمیت بررسی این اقتباسها به چند امر باز میگردد: نخست، گوناگونی اقتباسهای قرآنی است. دوم، کارکردهای متفاوت این اقتباسهاست. در این نوشتار میکوشیم با رویکردی تحلیلی این اقتباسها را بررسی کنیم. گونههای اقتباس قرآنی نهجالبلاغه عبارت است از: اقتباس کامل، جزئی، متغیر، اشارهای و نهایتاً استنباطی. پربسامدترین گونه، اقتباس جزئی است، و پیچیدهترین اقتباس، استنباطی است. کارکردهای اقتباس نیز متعدد است، گاه برای زیبایی افزایی است، گاهی دیگر برای توضیح و تفسیر و زمانی کارکردی دو سویه در سخن دارد، مانند اینکه کارکرد بلاغت افزایی با کارکرد استدلال در یک عبارت گره میخورد.
قرآن, نهجالبلاغه, امیرالمؤمنین, اقتباس, اقتباس جزئی, اقتباس اشارهای.
67
84
http://tafsir.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-215&slc_lang=fa&sid=1
2021/07/32021/07/32021/07/3
1400/4/12
2021/07/32021/07/32021/07/3
1400/4/12
حمید
عباسزاده
h.abbaszadeh@rocketmail.com
0031947532846006645
0031947532846006645
Yes
fa
روش برداشت از روایات
برداشت درست از متون دینی نیازمند فهم روشمند است. مقاله پیشرو، ابتدا راه حل پیشنهادی خود را برای این منظور در قالب یک سیر منطقی و قابل تکرار و الگوده ارائه داده، به آسیبهای ناشی از بیتوجهی به برخی مقتضیات این روش اشاره نموده است. در هر دو بخش، نمونههایی از متن احادیث، استخراج و عرضه میگردد. در بخش نخست، سه مرحله برای برداشت روشمند عنوان و تبیین شده است. مرحله اول: احراز متن یعنی اطمینان از حدیث بودن و صحت متن؛ مرحله دوم: فهم متن بهمعنای برداشت ابتدایی و درک منطوق کلام در دو قسمت مفردات و ترکیبات حدیث و مرحله سوم: فهم مقصود، از طریق توجه به بافت و زمینه و نیز تشکیل خانواده حدیث است.
در بخش دوم به عوامل مؤثر در برداشتهای نادرست از حدیث اشاره کرده و برخی از آسیبهای جدی در این عرصه در دو بخش زمینههای اختیاری و غیراختیاری همراه نمونه توضیح داده شده است.
آسیبشناسی, روایت, فهم حدیث, روششناسی.
85
120
http://tafsir.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-216&slc_lang=fa&sid=1
2021/07/32021/07/32021/07/32021/07/3
1400/4/12
2021/07/32021/07/32021/07/32021/07/3
1400/4/12
عبدالهادی
مسعودی
mabdolhadi@yahoo.com
0031947532846006646
0031947532846006646
Yes
fa
فضای فرهنگی ـ اجتماعی صدور خطبههای نهجالبلاغه
علل، زمینهها و شرایطی که باعث صدور خطبهای از جانب امام علی× شده است «فضای صدور خطبههای نهجالبلاغه» قلمداد میشود که در کتب حدیثی آن را «اسباب صدور حدیث» میگویند. این مقاله به منظور فهم بهتر معانی خطبههای نهجالبلاغه و حل برخی تضادهای ظاهری به بررسی فضای فرهنگی ـ اجتماعی صدور این خطبهها میپردازد. در این راستا علاوه بر بررسی روایات معتبر مربوط به خطبههای نهجالبلاغه، مطالعه برخی شرحها، کتب تاریخی مربوط به حوادث قرن اول هجری نیز سودمند است. ذکر این نکته نیز لازم است که ما در نقل فضای صدور حکم را به یک مورد خاص منحصر نمیکنیم؛ بلکه در فهم بهتر حدیث و روایت از آن بهرهمند میشویم.
در این نوشتار تلاش شده است تا با توجه به اهمیت مسئله، پیشینه تاریخی آن بازگو و روشهای فهم فضای صدور تبیین و با آسیبشناسی بحث، میزان تأثیر فرهنگ زمانه در این خطبهها واکاوی گردد.
امام علی×, نهجالبلاغه, خطبه, فضای صدور, فضای فرهنگی ـ اجتماعی.
121
142
http://tafsir.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-217&slc_lang=fa&sid=1
2021/07/32021/07/32021/07/32021/07/32021/07/3
1400/4/12
2021/07/32021/07/32021/07/32021/07/32021/07/3
1400/4/12
احد
داوریچلقائی
davariahad@gmail.com
0031947532846006647
0031947532846006647
Yes
fa
راهنمای پژوهش و تحقیق در نهجالبلاغه
پژوهش و دستیابی به معارف غنی نهجالبلاغه علوی مرهون شناخت دقیق این کتاب براساس آثاری است که در زمینه شکل، ساختار و تبیین معانی آن ارائه شده است.
این مقاله در دو بخش به معرفی نهجالبلاغه، دیدگاه اندیشمندان مسلمان و غیرمسلمان درباره آن، معرفی ترجمههای فارسی، فرهنگنامهها، فرهنگهای واژگان و موضوعی نهجالبلاغه و شیوه استفاده از آن میپردازد و ضمن معرفی مهمترین شروح فارسی و عربی نهجالبلاغه، به تبیین شیوه تألیف و نگارش برخی شروح جهت استفاده محققان میپردازد.
نهجالبلاغه, شروح فارسی و عربی, فرهنگنامهها, فرهنگ موضوعی.
143
192
http://tafsir.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-218&slc_lang=fa&sid=1
2021/07/32021/07/32021/07/32021/07/32021/07/32021/07/3
1400/4/12
2021/07/32021/07/32021/07/32021/07/32021/07/32021/07/3
1400/4/12
ابوالحسن
مؤیدی
miladlarestan@yahoo.com
0031947532846006648
0031947532846006648
Yes
fa
بایستههای متن درسی تفسیر موضوعی قرآن کریم
درس تفسیر موضوعی قرآن کریم جایگاه ممتازی میان دروس معارف اسلامی دارد. از اینرو با گذشت چهار سال از ارائه آن در دانشگاهها، بررسی اهداف مورد نظر این درس و وضعیت فعلی متون درسی آن ضروری است.
این مقاله ضمن بررسی سرفصلهای درس تفسیر موضوعی قرآن و متون منتشر شده آن از سوی دانشگاه معارف اسلامی، به ارزیابی اجمالی آنها و راهکارهای ارتقا آن پرداخته است.
ارائه تذکرات لازم در مقدمه کتاب، استفاده از ابزار کمک آموزشی، نگارش متن درسی تفسیر موضوعی به تفکیک رشتههای تحصیلی حداقل برای چهار گروه اصلی: علوم انسانی، فنی و مهندسی، پزشکی و هنر و یا رشتههای خاص و نیز آموزشهای غیرحضوری و مجازی از جمله راهکارهایی است که به ارتقاء متون درسی تفسیر میانجامد.
قرآن, تفسیر موضوعی قرآن, دروس معارف اسلامی, متون درسی.
193
231
http://tafsir.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-219&slc_lang=fa&sid=1
2021/07/32021/07/32021/07/32021/07/32021/07/32021/07/32021/07/3
1400/4/12
2021/07/32021/07/32021/07/32021/07/32021/07/32021/07/32021/07/3
1400/4/12
صابر
اکبریجدی
tafsir@maaref.ac.ir
0031947532846006649
0031947532846006649
Yes