RT - Journal Article T1 - A Study of the Meaning of Qalam, Pen, in Traditional, Inferential and Mystical Exegetic Schools JF - maaref-tafsir YR - 2019 JO - maaref-tafsir VO - 9 IS - 36 UR - http://tafsir.maaref.ac.ir/article-1-1206-fa.html SP - 171 EP - 194 K1 - Semantics of Qalam K1 - Traditional Commentary K1 - Inferential Commentary K1 - Mystical Commentary AB - مقوله «قلم»، موضوعی کلامی و قرآنی و مرتبط با شناخت گستره علم الهی است که مفسّران قرآن، از نظرگاه‌های متفاوتی بدان پرداخته‌اند. از نگاه معناشناختی، قلم را باید در حوزه معنایی‌اش در کنار تعابیر دیگری چون لوح، کتاب، سطر و تحریر قرار داد. قلم در هم‌آیی با هر یک از این واژگان، ابزاری است برای نوشتن، ثبت و ترسیم. این پژوهش، به معناشناختی قلم از منظر سه مکتب تفسیر روایی، اجتهادی و عرفانی پرداخته و مبانی و براهین نظریات مطروحه، تحلیل و نقد گرده است. از مکتب تفسیر روایی پنج مفهوم، از مکتب تفسیر اجتهادی پنج مفهوم و از مکتب تفسیر عرفانی شش مفهوم برای قلم دریافت گردید. یافته‌های این پژوهش، نشان می‌دهد که تعابیر مفسّران در تفسیر قلم، متفاوت بوده و در مصادیق آن نیز در بخشی مشترک و در برخی منفردند. قدر مسلّم این است که قلم آن مرتبه علم الهی است که تقدیر مخلوقات را رقم می‌زند و این معنا و برخی دیگر از معانیِ مطرح‌شده، ارتباط ویژه‌ای با معنای لغوی قلم دارند که آن، جنبه ابزار بودن برای ثبت و ضبط علم یا تقریر حکم است. LA eng UL http://tafsir.maaref.ac.ir/article-1-1206-fa.html M3 ER -