1- دانشگاه قم ، m.izadi@qom.ac.irm 2- دانشگاه مازندران
چکیده: (749 مشاهده)
قلب جزئی از بدن است که با نفس انسان ارتباط جسمانی دارد و ابزاری در خدمت نفس برای ارتباط با عقل مجرد است که این ارتباط در بدن انسان به وسیله مغز صورت می‌پذیرد. حاصل این ارتباط یا در ادراک و شناخت انسان ظهور و بروز می‌یابد یا به‌عنوان محرکی برای انجام فعل توسط نفس است. در صورت نخست یا به‌واسطه ابزار حسی موجب شناخت می‌شود و یا بدون واسطه ابزار حسی شناخته می‌گردد؛ اما محرک‌بودن عقل نیز به‌واسطه حکم عقل نظری صورت می‌پذیرد. مقاله حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه‌ای به بررسی آیه 46 سوره حج: «أَفَلَمْ یَسیرُوا فِی الأَرْضِ فَتَکُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ یَعْقِلُونَ بِها» پیرامون تعامل عقل و قلب در فرایند تکامل نفس انسان می‌پردازد. ازجمله یافته‌های تحقیق چنین است: اگر این ارتباط با عوامل درونی و بیرونی تقویت گردد، حاکمیت عقل بر قلب بیشتر خواهد شد. این حرکت از عقل فطری که خدای متعال با آفرینش قلب در اختیار انسان قرار داده است، صورت می‌گیرد و در این صورت، نزاعی میان عقل و قلب متصور نیست و سیر شکوفایی نفس انسان به درستی صورت می‌پذیرد.
