1- گروه معارف اسلامی دانشگاه تهران ، dr.ekalantari@gmail.com 2- گروه معارف اسلامی دانشگاه الزهراء
چکیده: (2115 مشاهده)
چیستی «عرش» و مسائل مرتبط با آن همواره دغدغه بسیاری از قرآن‌پژوهان بوده است. منشأ آن آیاتی است که به‌صراحت از عرش و استواء خداوند بر عرش و مسائل ناظر بر آن سخن گفته است. این امر کنجکاوی اندیشمندان دینی به‌ویژه مفسِّران قرآن را برانگیخته است که حاصل آن به‌وجود آمدن دیدگاه‌های گوناگون درباره عرش است. مقاله حاضر در تلاش است «چیستی عرش» و مسائل مرتبط با آن را نخست از منظر آیات قرآن بررسی نماید و آنگاه به تبیین و بررسی مهم‌ترین دیدگاه‌ها در این خصوص بپردازد. از میان دیدگاه‌های پنج‌گانه قرآن‌پژوهان درباره عرش، دیدگاه پنجم افزون بر روشمندی و جامعیت، می‌کوشد تا با حفظ ظاهر آیات از هرگونه تکلّف مضِّر و تحمیل رأی بر آیات اجتناب ورزد و در عمل تفسیری روشن از مجموعه آیات را ارائه نماید. از نظر این دیدگاه، عرش مرکز و جایگاه عینی و حقیقتی از حقایق هستی است که زمام تدبیر امور جهان با همه کثرت و تنوّع، در آنجا مجتمع و سامان‌یافته و از آنجا به‌سوی هستی صادر می‌شود.
