1- دانشگاه علامه طباطبایی 2- دانشگاه علامه طباطبایی ، mrs.besharati@yahoo.com
چکیده: (2171 مشاهده)
تعبیر «سَبْعَ طَرائِق» در آیه 17 مؤمنون ـ که فقط یک‌بار در قرآن به‌کار رفته است ـ عموماً به «سَبْعَ سَماوات» یا «هفت راه بالای سر» تفسیر شده که زمینه‌ساز ظهور شبهاتی شده است. توجه حصرگرایانه به یک معنا و غفلت از دیگر معانی کلمات این ترکیب و عدم توجه به سیاق آیه و واژگانِ همنشین، احتمالاً منشأ چنین دیدگاهی است. نظر به اینکه واژگان «سَبْع، طَرائِق و فَوْق» به ترتیب به معانی دیگری چون «تکثیر و مبالغه» و «اصنافو شیوه‌ها» و «فوقیت مکانتی و فزونی» استعمال شده‌اند، با توجه به این معانی و سیاق آیات قبل و بعد، دو احتمال قابل ارائه است؛ یکی اینکه مراد از «سَبْعَ طَرائِق» هفت طریقه وجودی در طی خلقت انسان و تکمیل آفرینش او باشد. دیگر آنکه فراتر از خلقت انسان، آفرینش دیگر اصناف و گروه‌های فراوان از موجودات عالم، اراده شده باشد. قبول هریک از دو نظر، ترادف «سَبْعَ طَرائِق» با «سَبْعَ سَماوات»را نفی می‌نماید. از این رو، لازمه فهم دقیق و صحیح واژه‌ها و جمله‌های قرآنی، توجه به همه وجوه معنایی کلمات در یک ترکیب، واژگان همنشین و بافت کلام است.
